Psychoterapia Gestalt – co to jest i na czym polega?
Słyszałeś o terapii Gestalt, ale nie do końca wiesz, na czym polega? A może zastanawiasz się, czy to odpowiednia metoda dla Ciebie? Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym podejściu psychoterapii – jej założeniach, metodach i skuteczności – zapraszam do lektury!
Czym jest Gestalt?
Psychoterapia Gestalt to podejście terapeutyczne, które należy do nurtu psychologii humanistycznej. Kładzie nacisk na świadomość, odpowiedzialność i doświadczanie „tu i teraz” w relacji. Koncentruje się na całościowym spojrzeniu na człowieka, uwzględniając jego emocje, myśli, ciało oraz otoczenie.
Za początek modalności Gestalt przyjmuje się lata 50-te dwudziestego wieku, czyli czas zwrócenia większej niż wcześniej uwagi na subiektywne doświadczenia pacjentów, szukanie i wyrażanie własnej osobowości, pragnień, własnych emocji, na samorozwój.
Za twórcę podejścia Gestalt uważa się niemieckiego psychiatrę i psychoterapeutę pochodzenia żydowskiego Fritza Perlsa (1893-1970), który wraz ze swoimi współpracownikami: Paulem Goodmanem, Ralphem Hefferlinem oraz żoną Laurą Posner (Perls), opracował i wydał w formie dwutomowego podręcznika notatki z sesji i przemyślenia zebrane w latach 1933-1946 podczas pobytu w Republice Południowej Afryki. Książka ta do dzisiaj stanowi podstawową lekturę, bazę teoretyczną i punkt odniesienia w terapii Gestalt. Patrząc na życie Perlsa przez pryzmat historii oraz środowiska, w którym przyszło mu żyć, a także wyróżnionych przez Levinsona stadiów rozwojowych i następujących po sobie okresów stabilizacji i transformacji, można zauważyć, że zarówno jego życie, jak i prowadzona przez niego terapia Gestalt ulegały cyklicznym przemianom rozwojowym, które należy wziąć pod uwagę, zastanawiając się nad współczesnym Gestaltem.
Psychoterapia Gestalt opiera się na założeniu, że człowiek ma wrodzoną zdolność do samoregulacji i wzrostu, jednak nierozwiązane konflikty wewnętrzne czy nieprzepracowane doświadczenia mogą blokować ten proces. Celem terapii jest zwiększenie świadomości siebie i własnych potrzeb, co prowadzi do pełniejszego, bardziej autentycznego życia.
Na czym polega psychoterapia Gestalt? Cele i założenia
Podstawowe założenia terapii Gestalt obejmują:
✔ Tu i teraz – terapeuta zachęca pacjenta do skupienia się na obecnym doświadczeniu, zamiast rozpamiętywania przeszłości czy martwienia się przyszłością.
✔ Świadomość siebie – pacjent uczy się rozpoznawać swoje emocje, potrzeby i reakcje.
✔ Odpowiedzialność – terapia pomaga zrozumieć, że to my sami jesteśmy odpowiedzialni za swoje życie i decyzje.
✔ Integracja różnych aspektów osobowości – terapia Gestalt zachęca do akceptacji i scalania różnych części siebie, w tym tych, które mogą być wyparte lub ignorowane.
✔ Eksperymentowanie i doświadczanie – terapeuta może stosować techniki dramy, dialogu czy pracy z ciałem, aby pacjent mógł lepiej zrozumieć swoje emocje.
Jak wygląda sesja psychoterapii Gestalt?
Sesje terapii Gestalt są prowadzone w sposób dynamiczny i angażujący. W trakcie terapii nie narzuca się interpretacji, lecz wspiera pacjenta w odkrywaniu własnych uczuć i myśli. Często stosowane techniki to:
🔹 Dialog z pustym krzesłem – pacjent rozmawia z wyobrażoną osobą lub częścią siebie, co pomaga w rozwiązaniu wewnętrznych konfliktów.
🔹 Świadomość ciała – terapeuta może zachęcać do zwrócenia uwagi na napięcia i reakcje ciała.
🔹 Eksperymenty – pacjent może wcielać się w różne role lub odgrywać sceny ze swojego życia, aby lepiej zrozumieć swoje emocje.
🔹 Praca z metaforami i symbolami – wykorzystywane są obrazy, rysunki czy ruch, aby pogłębić samoświadomość.
Zalety terapii Gestalt
✅ Zwiększona samoświadomość – pacjent lepiej rozumie swoje emocje, potrzeby i schematy zachowań, dąży do samorealizacji.
✅ Lepsza jakość relacji – uzyskanie autentyczności i otwartości w kontaktach z innymi, możliwość otwartego wyrażania potrzeb i pragnień
✅ Większa odpowiedzialność za własne życie – pacjent przestaje obwiniać innych i zaczyna świadomie podejmować decyzje.
✅ Skuteczność w pracy z traumą i stresem – Gestalt pomaga przepracować trudne doświadczenia w bezpieczny sposób.
✅ Holistyczne podejście – łączy pracę z emocjami, myślami i ciałem, co daje pełniejszy obraz problemów i możliwości ich rozwiązania.
Czy Gestalt ma wady?
Odpowiedź na to pytanie nie jest oczywista, ponieważ to, co dla jednej osoby może być wyzwaniem, dla innej będzie największą zaletą. Spróbujmy więc przyjrzeć się najczęstszym wątpliwościom i zobaczyć, czy rzeczywiście można mówić o „wadach” opisywanej formy psychoterapii.
Brak sztywnych struktur – wada czy zaleta?
Niektórzy klienci mogą czuć się niepewnie w terapii, która nie opiera się na ściśle określonych technikach i schematach, jak np. terapia poznawczo-behawioralna (CBT). Gestalt nie oferuje gotowych „recept” na rozwiązanie problemów, ale zachęca do eksploracji i odkrywania własnych dróg.
💡 Dla kogo to problem? Dla osób, które oczekują szybkich, konkretnych wskazówek i szukają terapii „instruktażowej”.
✅ Dla kogo to zaleta? Dla tych, którzy chcą głębiej poznać siebie, nauczyć się świadomego podejmowania decyzji i odnaleźć własny sposób na życie i samo szukanie jest dla nich satysfakcjonujące.
Skupienie na „tu i teraz” – czy zawsze skuteczne?
Terapia Gestalt kładzie duży nacisk na bycie w chwili obecnej. Może się wydawać, że to podejście pomija przeszłość, która często jest źródłem problemów. Jednak w rzeczywistości nie chodzi o ignorowanie dawnych doświadczeń, ale o to, jak wpływają one na nas TERAZ.
💡 Dla kogo to problem? Dla osób, które wolą analizować przeszłość w kontekście przyczynowo-skutkowym.
✅ Dla kogo to zaleta? Dla tych, którzy chcą odzyskać kontrolę nad swoim życiem i nie pozwolić, aby przeszłość definiowała ich przyszłość.
Duży nacisk na samoświadomość i odpowiedzialność – wyzwanie czy siła?
Gestalt uczy, że to my jesteśmy odpowiedzialni za swoje życie. Może to być trudne dla osób, które przyzwyczaiły się do obwiniania okoliczności lub innych ludzi za swoje trudności.
💡 Dla kogo to problem? Dla tych, którzy oczekują, że to terapeuta znajdzie rozwiązania za nich.
✅ Dla kogo to zaleta? Dla osób, które chcą przejąć stery swojego życia i odzyskać sprawczość.
Jeśli spojrzymy na terapię Gestalt z dystansu, trudno mówić o jej wadach w klasycznym znaczeniu tego słowa. To raczej podejście, które nie każdemu będzie odpowiadać, ale dla wielu osób stanowi głęboką i skuteczną drogę do lepszego życia. Jeśli szukasz metody, która pomoże Ci lepiej poznać siebie, rozwinąć świadomość i budować autentyczne relacje – Gestalt może być właśnie tym, czego potrzebujesz.
Dlaczego warto wybrać terapię Gestalt? Dla kogo to dobry wybór?
Psychoterapia Gestalt jest odpowiednia dla osób, które:
✔ Chcą lepiej zrozumieć siebie i swoje emocje.
✔ Czują, że utknęły w życiu i szukają drogi do zmian.
✔ Zmagają się z lękiem, depresją, stresem lub kryzysem emocjonalnym.
✔ Mają trudności w relacjach interpersonalnych.
✔ Mają problemy natury psychosomatycznej
✔ Chcą nauczyć się lepiej radzić sobie z konfliktami wewnętrznymi i zewnętrznymi.
Dzięki swojej elastyczności i holistycznemu podejściu, terapia Gestalt może być skutecznym narzędziem zarówno w krótkoterminowej, jak i długoterminowej pracy z psychoterapeutą. Jeśli, jako klientowi, zależy Ci na większej samoświadomości, autentyczności i wewnętrznej harmonii, uczciwej i głebokiej relacji pomiędzy terapeutą, a tobą, jako klientem, to może być idealna forma terapii dla Ciebie.
Jakie wymagania formalne powinien spełniać psychoterapeuta Gestalt?
Aby zostać psychoterapeutą Gestalt, trzeba przejść wieloletni proces szkolenia, odbyć własną terapię, zdobyć doświadczenie kliniczne i regularnie korzystać z superwizji.
Jeśli szukasz odpowiedniej osoby, by rozpocząć swoją terapię indywidualną lub grupową, zwróć uwagę na wykształcenie, akredytacje i podejście do klienta – to klucz do skutecznej i bezpiecznej terapii. 🧡
Odpowiednie wykształcenie
🔹 Studia wyższe – psychoterapeuta nie musi mieć ukończonej psychologii, ale najczęściej posiada wykształcenie wyższe w dziedzinach związanych z psychologią, pedagogiką, socjologią lub medycyną.
🔹 Szkoła psychoterapii Gestalt – kluczowym wymaganiem jest ukończenie akredytowanego szkolenia psychoterapeutycznego w nurcie Gestalt.
Szkolenie w zakresie psychoterapii Gestalt
Szkolenie w tym nurcie to kilkuletni proces (zwykle 4–5 lat) obejmujący:
✅ Teorię terapii Gestalt – nauka podstawowych założeń i metod pracy terapeutycznej, kurs psychologiczny
✅ Doświadczenie własne – przyszły terapeuta musi sam przejść terapię w tym nurcie, aby lepiej zrozumieć proces terapeutyczny i swój potencjał.
✅ Praktykę pod superwizją – prowadzenie terapii pod okiem doświadczonego superwizora.
✅ Egzamin certyfikacyjny – ukończenie szkoły psychoterapii często kończy się egzaminem, który potwierdza zdobyte kompetencje.
Warto wybierać szkoły psychoterapii Gestalt, które są akredytowane przez uznane organizacje, np.:
✔ Polskie Towarzystwo Psychoterapii Gestalt (PTPG)
✔ European Association for Gestalt Therapy (EAGT)
Superwizja – kluczowa dla jakości terapii
Każdy profesjonalny psychoterapeuta powinien regularnie korzystać z superwizji, czyli konsultacji z bardziej doświadczonym terapeutą. Superwizja pomaga w utrzymaniu zasad Gestalt podczas sesji, analizie trudnych przypadków, rozwoju zawodowym oraz unikaniu wypalenia zawodowego.
Doświadczenie kliniczne i praktyka zawodowa
🔹 Po ukończeniu szkoły psychoterapii terapeuta często odbywa staż w placówkach medycznych, poradniach zdrowia psychicznego lub ośrodkach terapeutycznych.
🔹 Własna praktyka terapeutyczna powinna być zgodna z zasadami etyki zawodowej oraz opierać się na profesjonalnym kodeksie psychoterapeuty.
Certyfikaty i akredytacje
Certyfikaty mogą być wydawane przez organizacje takie jak:
🏅 Polskie Towarzystwo Psychoterapii Gestalt (PTPG)
🏅 European Association for Gestalt Therapy (EAGT)
🏅 Polska Rada Psychoterapii
Posiadanie certyfikatu oznacza, że terapeuta spełnia określone standardy i przestrzega zasad etycznych.
Etyka i rozwój zawodowy
Profesjonalny terapeuta Gestalt powinien przestrzegać Kodeksu Etycznego Psychoterapeuty Gestalt, który nakłada m.in.:
✔ Obowiązek dbania o dobro pacjenta.
✔ Przestrzeganie zasad poufności.
✔ Stałe doskonalenie zawodowe (udział w kursach, szkoleniach, konferencjach).
Psychoterapia Gestalt to coś więcej niż tylko metoda pracy nad sobą – to zaproszenie do pełniejszego doświadczania życia i lepszego poznania siebie. A co Ty myślisz o tym podejściu? Czy masz jakieś doświadczenia związane z terapią Gestalt?
Jeśli chcesz lepiej zrozumieć terapię Gestalt lub zastanawiasz się, czy to odpowiednia ścieżka dla Ciebie – zapraszam do kontaktu. Chętnie rozwieję wątpliwości i pomogę Ci zrobić pierwszy krok. Może to początek ważnej zmiany w Twoim życiu? 😊
